FELSEFENİN ALANİ

A. Tanımı

B. Özellikleri

C. Bilgi
1. Tanımı
2. Çeşitleri

D. Felsefenin Alt Dalları
1. Bilim felsefesi
2. Varlık felsefesi
3. Ahlak felsefesi
4. Sanat felsefesi
5. Din felsefesi
6. Devlet felsefesi
7. Bilgi felsefesi

__________________

TANIMI


Felsefenin herkes için geçerli bir tanımını yapmak oldukça zordur. Ancak felsefe tarihini incelediğimizde varlığın araştırılması, hakikatin aranması gibi yaklaşımlarla karşılaşırız. Kıcaca felsefe varlık, ahlâk, bilgi, sanat... gibi konularda hakikâte ulaşma çabasıdır diyebiliriz. Felsefe herşey hakkında soru sormaktır. Önemli olan alınan cevapların doğru ya da yanlış olması değil, sorulan sorularla düşüncelere yeni kapılar açılmasıdır.

__________________

ÖZELLİKLERİ


Felsefe var olan herşeyi her yönüyle, yani bir bütünolarak ele alır. Bu yönüyle felsefe bütünleştiricidir.

Bir düşünürün elde ettiği sonuçlar herkese açıktır. Kendisi ya da başkaları bunları basamak yapıp yeni sonuçlara ulaşabilir. Bilgiler birbiri üstüne adeta yığılır. Bu yönüyle kümülatif (yığılan) tir.

Ulaşılan sonuçlar mantık kurallarına, aklın ilkelerine uygun olmak zorundadır. Yani felsefe sistemlidir, kendi içinde tutarlıdır.

Felsefenin konuları zamana bağlı değildir. Bin yıl önceki konular bu gün hâlâ araştırılabildiği gibi (örneğin ahlâk bilgisi...) bu gün tartışılan konular da yıllar sonra yine gündemde olabilir. Bu yönüyle bilgiler eklenerek bir bütün oluşturulmaya çalışılır.

Felsefenin açıklaman asla kesinlik içermez. Tartışmaya, çürütülmeye, ya da doğrulanmaya her zaman açıktır. Bu yönüye felesefe eleştirel yaklaşıma sahiptir.

Felsefi açıklamalar öznel (sübjektiftir) dir.

Soruların cevapları her yönüyle ele alınan konuyu aydınlatacak niteliktedir.

Felsefe varlık hakkında bilgi edinme çabasıdır. Peki bilgi nedir?

__________________

BİLGİ

1. Tanımı
Bilgi; bilenin (sûje), bilinene (obje) yönelerek onu, duyu organlarını, düşünme yeteneğini, hissetme kabiliyetini kullanarak adeta kuşattıktan sonra objeyi tanıması ve onu "bilmesi"dir.

Bilgi, elde edilişine, kullanış amacına ya da yorumlanışı-na göre çeşitlere ayrılır.

2. Çeşitleri

a. Ampirik (Deneyimsel) bilgi
Günlük tecrübelerimiz sonucu elde ettiğimiz basit algı bilgileridir. Tamamen basit denemelere dayanırlar, Örneğin çoğu zaman faydalı olan, ama asla kesin olmayan koca karı ilaçlarının hastalığa iyi geldiği bjlgisi gibi.
b. Teknik bilgi
Tabiatı insanın faydalanması için değiştirmek amacı ile elde edilen bilgidir. Örneğin "Tekerlek kullanılarak daha az kuvvetle yük taşınabilir" bilgisi gibi.
c. Sanat bilgisi
Sujenin objeye sadece sanat yapmış olmak için yaklaşması sonucunda oluşur. Yani bir müzisyenin beste yaparken amacı ne para kazanmak, ne de beğenilmektir. Amaç sadece "sanat yapmış olmaktır." Bir başka deyişle sanatın amacı içindedir.
d. Bilimsel bilgi
Varlığın bir yönünün oluşum, değişim yasalarını ortaya çıkarmak amacıyla yapılan, olaylar arasında neden -sonuç bağları kurmaya çalışan sistematik bir araştırmanın sonucunda elde edilen bilgilerdir. Amaç varlığın araştırılan yönünün şüphe bırakmadan aydınlatmasıdır. Örneğin "Işık hızında hareket eden cisimlerin kütleleri sonsuzdur" bilgisi gibi.
e. Felsefi bilgi
Varlığı her yönü ile kavramaya çalışan, akıl ilkelerine uygun; bireyin sadece düşünerek ve bazen düşünmesi üzerinde de düşünerek elde ettiği bilgilerdir. Amaç sadece "bilmiş olmak" tır.

__________________

FELSEFENİN ALT DALLARI

inceledikleri konulara göre feslefenin de alt dalları vardır. Bunlar:

1. Bilim Felsefesi
Bilim nedir? Bilimin konusu ve sınırları nelerdir? gibi sorulara cevap arar.

2. Varlık Felsefesi
Varlık nedir? Varlık var mıdır? Varsa özellikleri nelerdir? gibi sorulara cevap arar.

3. Ahlâk Felsefesi
"iyi" nedir? "iyi" olmak iyimidir? Davranışlarımızın amacı ne olmalıdır? gibi sorulara cevap arar.

4. Sanat Felsefesi
Sanat nedir? Nasıl meydana gelir? Güzel olanlar her zaman iyi midir? gibi sorulara cevap arar.

5. Din Felsefesi
Dinin kaynaklarını, gerekliliğini araştırır.

6. Devlet Felsefesi
Devlet nedir? Varlığı neye bağlıdır? Kaynağı ve gerekliliği nedir? gibi sorulara cevap arar.

7. Bilgi Felsefesi
Bilgi nedir? Bigilerimizin kaynağı nedir? Hakikat nedir? gibi sorulara cevap arar.

__________________