Bebek beslenmesi hakkýnda bilinmesi gerekenler...

YenÝdoÐan bebek: Yenidoðan bir bebek için en iyi gýda anne sütüdür. Öyle ki, yaþamýn ilk 4 ile 6 ayý boyunca, baþka hiçbir ek gýda gerekmeksizin, anne sütü bebeðin tüm ihtiyaçlarýný karþýlamak için yeterlidir. Bu dönemde bebeðe ek olarak verilmesi gereken tek destek D vitaminidir. Neden anne sütü? Anne sütünün üstünlükleri aþaðýdaki gibi özetlenebilir: Her annenin sütü kendi bebeði için özel olarak yapýlmaktadýr. Anne sütünde inek sütünde bulunmayan ve laboratuarda üretilmesi mümkün olmayan 100’den fazla bileþen vardýr. Buna ek olarak formüle mamalardan (kutu veya þiþe mamalar) farklý olarak, anne sütünün içeriði, bebeðin sürekli deðiþen ihtiyaçlarýný karþýlamak için sürekli deðiþir ve yenilenir. Örneðin anne sütünün sabah saatlerindeki bileþimi akþamüzeri bileþiminden, bebeðin birinci ayýndaki bileþimi yedinci ayýnkinden, farklýdýr. Ayrýca prematüre bir bebek için olan anne sütü bileþimi, zamanýnda doðan bir bebek için olandan farklýdýr. Daha iyi sindirilebilirlik, daha az kabýzlýk veya ishal: Anne sütü bebeðin hassas ve halen geliþmekte olan sindirim sistemi için hazýrlanmýþtýr. Anne sütündeki protein (çoðunlukla lactalbumin) ve yað, inek sütündeki protein (çoðunlukla kazeinojen) ve yaða göre daha rahat sindirilebilir. Genel olarak anne sütü ile beslenen bebeklerde ishal veya kabýzlýk gibi problemler hemen hiç görülmez. Daha az sodyum (tuz) ve protein: Anne sütünün tuz ve protein içeriði inek sütüne göre daha az olduðu için, yenidoðanýn geliþmekte olan böbreðine daha az yük bindirir
Daha az alerji riski: Anne sütüne alerji geliþtirme durumu hemen hiç görülmez, bebekler nadiren annenin yediði ve süte geçen bir gýdaya hassas ise buna reaksiyon verebilir. Oysa ki inek sütü bazlý formüle mamalara her 10 bebekten biri alerji geliþtirebilir. Daha iyi kalsiyum emilimi: Anne ütündeki kalsiyum, inek sütü bazlý mamalara göre daha iyi emilerek bebeðin kan dolaþýmýna katýlýr. Bu anne sütündeki fosfor miktarýnýn da göreceli olarak az olmasýna baðlý olabilir. Anne sütü ile beslenen bebeklerde daha az piþik görülür Anne sütü bebeði çeþitli hastalýklardan koruyan baðýþýklýk maddelerini (antikorlar) bebeðe vererek baðýþýklýk sistemini güçlendirir.Anne sütü ile beslenen bebeklerde kulak iltihabý, soðuk algýnlýðý gibi hastalýklar daha az görüldüðü gibi, hastaneye yatmayý gerektirecek mikrobik hastalýklar da bu bebeklerde daha az görülür. Anne sütünün bebeði obeziteden koruduðuna iliþkin bilimsel araþtýrma verileri mevcuttur Psikolojik kazançlar:daha kuvvetli anne-bebek iliþkisi. Anne sütü verilmesi sýrasýnda anne ile bebek arasýnda çok özel bir bað kurulur. Bu bebeðin psikolojik geliþimine de olumlu katkýda bulunur. Anne sütü verilmesi çok rahat bir besindir:her zaman kullanýma hazýr,temiz ve ideal sýcaklýktadýr. Bebeðin ihtiyacý olan her yerde ve her zaman verilebilir. Anne sütü formle mamalar ile karþýlaþtýrýldýðýnda ayný zamanda çok ekonomik bir besindir

Anne sütünün anne saðlýðý için de pek çok faydasý vardýr. Yaþamýn 2.-6. ayýnda beslenme Bebek 6 aylýk olduðunda çeþitli besinleri sindirme ve absorbe etme (sindirim sisteminden kan dolaþýmýna alma) ve metabolize etme (iþleme), kullanma ve vücuttan atma kapasitesi, bir eriþkindeki kapasiteye yakýndýr. Buna ek olarak çoðu bebekte 6 aydan sonra diþler çýkmaya baþlar. Diþlerin çýkmasý ile beraber diyetteki karbonhidratlarýn (þekerli, niþastalý gýdalar) diþ çürüðü geliþmesine etkisi dikkate alýnmalýdýr. Bu dönemden itibaren bebek daha aktif olup, çevresini keþfetmeye baþlamaktadýr. Bebeklerde ek gýdalara 4-6 aydan sonra baþlanmasý önerilir. Pek çok annede anne sütünün üretilme hacmi 6. aydan sonra bebeðin tüm beslenme ihtiyaçlarýný karþýlamaya yetmeyebilir. Bu özellikle “demir” için geçerlidir. Bu nedenle, sadece anne sütü ile beslenmekte olan bebekler için 4-6 aydan itibaren baþlanan ek gýdalar, önemli besleyici maddeler içermelidir. Ek gýdalar çerçevesinde anne sütünün yetersiz olduðu annelerde, formüle mamalarýn da bebeðe verilmeye baþlanmasý vardýr. Ayrýca anne sütü ve formüle mama dýþý ek gýdalar bu kapsamdadýr. n Ek gýdalara geçilirken altýn kurallardan birisi de, bunlara adým adým baþlayýp yavaþ yavaþ miktarý ve çeþitliliði arttýrmaktýr. n Ek gýdalara baþlamak için uygun zamanýn geldiðini gösteren ipuçlarý (Ek gýdalar için bebeðin hazýr olduðunu gösteren geliþimsel iþaretler): n Bebeðin yardýmsýz /desteksiz oturabilmesi n Dille itme refleksinin azalmasý n Baþ-boyun kontrolü olmasý, yiyeceði reddederse bunu rahatça yapabilmesi.

Tahýllar (serealler): Demir için iyi bir kaynak olup, genellikle ilk baþlanan ek gýda olmalýdýrlar. Sebzeler ve meyveler tahýllarýn ardýndan beslenmeye eklenir. Kýsa süre sonra da et grubu ve en son da yumurta diyete eklenir. Her seferinde sadece tek bir yeni gýda eklenmeli ve yeni ek gýdalara baþlamak için en az 3-4 gün beklenmelidir. Bu süre, verilen herhangi yeni gýdaya karþý bir besin alerjisi geliþip geliþmediðini gözlemlemek açýsýndan önemlidir. Bu özellikle ailede bazen vd alerji öyküsü varsa önem kazanýr. Ailede alerji öyküsüne dikkat! Ek gýdalar evde hazýrlanabilir veya hazýr alýnabilir. Hazýr alýnan ek gýdalarda genel olarak demir katkýsý da bulunmaktadýr. Ayrýca hazýr ek gýdalar deðiþik kývam ve pütürlülük derecelerinde hazýrlanmýþ olup, bebek büyüdükçe ve geliþtikçe daha pütürlü ve tanecikli gýdalarý tolere edebileceði için giderek uygun çeþitler seçilebilir. Evde hazýrlanan, tek et çeþidi ve bir veya birden fazla sebze içeren çorbalar çok popülerdir. Ancak bu gýdalarýn protein içeriði et püresi kadar fazla deðildir. Puding ve tatlýlar (muhallebiler) de anneler tarafýndan tercih edilmekle birlikte, bunlar süt ve yumurta içerdikleri dýþýnda, çok fazla besleyiciler içermeyip sadece kalori (enerji) kaynaðýdýrlar. Ayrýca yumurta içeren besinlerin bebeðe verilmesi genel anlamda daha geç olmalýdýr. Bu, özellikle ailede gýda veya diðer etkenlere karþý alerji öyküsü varsa, önem kazanýr. Bebek yumurtayý tolere edebildiðini kanýtlayana dek ertelenmelidir. Örneðin, katý haþlanmýþ bir yumurta sarýsýnýn ezilerek verilmesi sonrasý bunu tolere etmek.












Şok Haber: Regl dönemi hakkında merak edilenler... (2008-03-11)