FİKTİF (fr. fictif, lat.fictus'tan). istat. ve ikt. Fiktif fiyatlar, genellikle gerçek fiyatlardan (ya da piyasa fiyatlarından) farklı olan ve iktisadî hesap pratiğinin, kararları rasyonelleştirme girişimlerinde göz önünde bulundurmak zorunda olduğu fiyatlar.

—İşi. ikt. Fiktif temettüler dağıtma, bir şirketin hissedarlarına, sermaye ve ihtiyatlardan alınarak dağıtılan, yani aslında gerçekleşmemiş olan kârlar.

—Muhs. Fiktif aktif, bilançoda gözüken, amorti edilmemiş giderler hesabı.

Fiktif pasif, işletmecinin kendi kendisine borçlu olduğu sermaye

—ANSİKL. istat. ve ikt. Fiktif fiyatlar belirlemenin yararları, özellikle kamu iktisadi kesiminde kararların yerelleştirilmesi, merkeziyetçilikten uzaklaştırılması koşullarının incelenmesinde kendini gösterir. Bir iktisadi etmen ya da bir topluluk için kaynakların tahsisiyle ilgili her iktisadi optimizas-yon modelinde modelin kısıtları içinde yer alan ikili değişkenler, daima ikili fiyatlardır.
Pareto'nun optimum kuramının varsayımlarına göre, ikili fiyat sistemi, sonunda op-timal bir duruma ulaşan piyasa fiyat sistemini gösterir. Bu sistem, aynı zamanda, bir fiktif fiyat sistemi olarak da düşünülebilir: modelin belirlediği optimal üretim ya da tüketim planlarına erişebilmek için etmenlerin, iktisadi hesaplamalarında kullanmak zorunda oldukları fiyat sistemidir bu. Buna karşılık, tam rekabet modeli koşullarının bulunmadığı varsayımında, ikili fiyatlarla piyasa fiyatları arasında eşitlik sağlanması artık mümkün değildir: piyasa fiyatları artık kararlara yol gösterebilecek doğru göstergeler olmaktan çıkar ve böylece, bir fiktif fiyat sistemine başvurmak gereği doğar.

Özellikle, ayırtedici niteliği, Pareto'nun anladığı anlamda rekabet eksikliklerinin ve devlet müdahalesinin (buna özgü iktisat siyaseti kısıtlarıyla birlikte) varlığı olan bir karma iktisadi sistemde, kamu karar merkezleri için, fiktif fiyatlara başvurma gereği bir genel kural oluşturur.
Örneğin, kamu yatırımları için kullanılabilir kaynaklar hacmini sınırlandıran bir maksimal vergi yükü kısıtı konulması, verginin eksi faydasını belirten ve kamu fonlarının fırsat maliyeti biçiminde karar kıstaslarında yer alacak olan bir fiktif fiyatın -ikilik yoluyla-varlığı varsayımına yol açar: bu, vergi kaynakları fırsat maliyetinin bunların gerçek maliyetinin üstünde olduğu, yani "vergi cinsinden" bir liranın, ekonomide geçer akçe olan bir liradan daha yüksek bir değer taşıdığı anlamına gelir.
Daha genel olmak üzere, kuramsal çözümleme, mal ve hizmetlerin değerini belirten ve kamu gücünün makroekonomik hedeflerine (belli bir yatırım programının ödemeler dengesinin kurulmasına, istihdam politikasına, vb. katkısını oluşturan "düzeltici unsurlar" kullanılması) tekabül eden kısıt etkilerine ölçütlük eden bu gibi fiktif fiyatların, kamu sektörü fazlalarının hesaplanmasında göz önünde tutulması gereğini ortaya koyar. Ne var ki, bu fiktif fiyatların belirlenmesi, ortaya bazı önemli sorunlar çıkarmaktadır.

__________________